Như chúng ta đã biết, đĩa đệm của chúng ta là một tấm lót hình đĩa nằm giữa hai thân đốt sống, nhiệm vụ chính của chúng là làm tấm đệm( đĩa đệm đúng như tên gọi của nó) giúp giảm áp lực cột sống, giúp cột sống chúng ta cử động linh hoạt hơn( có thể quay,cúi,ngửa được) chúng ta có thể hiểu nôm na chúng giống như bộ phận giảm sóc cho cơ thể mình vậy.
Vậy thì, cấu tạo của đĩa đệm gồm 2 thành phần chính đó là nhân nhày ở giữa thành phần chính là nước chiếm đến 60-90% là nước,các peptidoglycan,chondroitin…Bên ngoài là vòng bao xơ để giữ nhân nhày ở giữa không bị thoát ra ngoài trong quá trình chúng ta đi lại,vận động, sinh hoạt. Mỗi đĩa đệm có khoảng từ 16-25 vòng bao xơ và thành phần chủ yếu là các sợi collagen.
Đĩa đệm nằm giữa hai thân đốt sống và gắn với xương sống bằng bản sụn tận cùng rất chắc chắn, xung quanh được bao bọc bởi hệ thống dây chằng cạnh cột sống, dây chằng trước và sau cột sống tạo thành hệ thống vững chắc, giúp cơ thể hoạt động linh hoạt và chắc chắn. Phía sau đĩa đệm có rất nhiều bộ phận khác nhưng quan trọng nhất là hệ thống thần kinh – tủy sống.
Thoát vị đĩa đệm xảy ra khi đĩa đệm chịu áp lực đột ngột hoặc từ từ kéo dài khiến cho vòng bao xơ bị rách một phần nhân nhày đẩy lồi đĩa đệm ( giai đoạn này gọi là phình đĩa đệm) hoặc rách hoàn toàn nhân nhày thoát ra khỏi vòng bao xơ ( Giai đoạn này gọi là thoát vị đĩa đệm thực thụ). Khi nhân nhày thoát ra hoặc đĩa đệm bị phình chèn ép vào hệ thống thần kinh – tủy sống phía sau sẽ gây ra hiện tượng đau lưng và đau lan theo rễ thần kinh bị chèn ép xuống mông, chân. Khi chèn ép lâu ngày sẽ gây hiện tượng viêm phù nề quanh rễ và tổn thương rễ thần kinh, trường hợp chèn ép vào tủy sống,đuôi ngựa có thể gây rối loạn cơ tròn như: Đại tiểu tiện không tự chủ.
Vậy thì nguyên tắc để điều trị bệnh là: Giảm áp lực cột sống – giải phóng chèn ép – Tăng cường nuôi dưỡng đĩa đệm – kháng viêm giảm nề – Tăng dẫn truyền thần kinh.
- Áp lực cốt sống được quyết định bởi 2 yếu tố: (1) Trọng lực cơ thể và (2) áp lực cơ cạnh cột sống.
- Giảm trọng lực cơ thể lên đĩa đệm bằng cách: Giảm cân, nghỉ ngơi nằm trên nền giường cứng, nằm ngửa kê gối co 2 chân để giúp dây thần kinh và cơ vùng lưng được thư giãn, kéo giãn cột sống.
- Giảm áp cơ cạnh sống bằng cách: Xoa bóp, day ấn huyệt,tác động cột sống,châm cứu,nhiệt trị liệu quá trình này sẽ giúp cơ cạnh sống được thả lỏng, thư giãn và tăng cường mạch máu đến nuôi dưỡng giúp đĩa đệm phục hồi tốt hơn.
- Khi áp lực cột sống được giảm một cách tối đa nhân nhày sẽ có khả năng di chuyển vào trong theo áp lực âm giúp giải phóng chèn ép, ngoài ra bản chất của nhân nhày thành phần chủ yếu là nước nên sẽ dễ dàng hấp thụ vào các mô xung quanh, nếu giảm áp lực đĩa đệm ổn định và tăng cường nuôi dưỡng tốt các sợi vòng xơ sẽ có khả năng phục hồi như vậy bệnh nhân sẽ khỏi hoàn toàn ở điều kiện lý tưởng. Trong quá trình điều trị kết hợp uống các bài thuốc YHCT có tác dụng thư cân, giãn cơ,hoạt huyết. Sau quá trình điều trị bệnh nhân ổn định uống các bài thuốc có tác dụng bổ can thận, mạnh gân cốt và không quên kết hợp các bài tập dành riêng cho từng đối tượng giúp đĩa đệm và hệ thống dây chằng khỏe mạnh tránh tái phát.